پاتوق

دانشمندان و محققان به عنوان معماران اصلي علم هر ساله گام‌هاي بلندي را به سوي كشف رازهاي جهان برمي‌دارند و به اين ترتيب بسياري از آرزوها و روياهايي را كه زماني تنها در تخيل مي‌گنجيدند، عملي مي‌كنند.

در نگاه كلي به جهان علم و فناوري، سال آينده پر از خبرها و دستاوردهاي بزرگ و كوچك خواهد بود.

رقابت جايزه لوبنر 2012 يكي از مهم‌ترين رويدادهاي سال آينده است كه در آن ماشين‌ها تلاش مي‌كنند ديگران را قانع كنند كه انسان هستند.

در كنار اين اتفاق مهم علمي پيش‌بيني مي‌شود سال آينده شاهد تحولاتي در فناوري خودروهاي متصل به اينترنت باشيم و در عين حال رشد بي‌سابقه استفاده از اپليكيشن‌هاي تماس رايگان، گسترش استفاده از نمايشگرهاي سه‌بعدي، تولد پردازنده‌هاي ۴هسته‌اي و تبلت‌هاي ويندوز ۸ را هم ببينيم و خبرهاي اميدواركننده‌اي از روش‌هاي جديد مقابله با ويروس HIV و درمان ايدز بشنويم.

البته ممكن است اتفاقي غيره منتظره، همه پيش‌بيني‌ها را بر هم بزند و در راس خبرها قرار بگيرد. پس بايد منتظر بود و ديد سال آينده، عالم علم چه دستاوردهايي را شاهد خواهد بود.

ذراتي كه ماهيت علم را دگرگون مي‌كند

بوزون هيگز، يكي از دلايل اصلي در ساخت بزرگ‌ترين آزمايشگاه علمي جهان و يكي از گران‌ترين ابزارهاي علمي تاريخ بشر يعني شتاب‌دهنده بزرگ هادروني ذرات در آزمايشگاه ذرات سرن سوئيس است.

پس از سال‌ها تلاش براي يافتن اين ذره اسرارآميز، محققان در پروژه برخورددهنده بزرگ هادرون در سرن با جديت اعلام كردند بزودي اين دستگاه پنج ميليون يورويي مي‌تواند آزمون نظريه بوزون هيگز را آغاز كند.

براي اثبات اين نظريه قرار است از دو جهت متضاد پرتوهايي از پروتون با سرعتي نزديك به سرعت نور به سمت يكديگر تابانده شود تا در نتيجه برخورد آنها انرژي بسيار عظيمي توليد شود.

گفته مي‌شود بوزون هيگز عاملي است كه جرم در جهان به‌واسطه آن ايجاد شده است. هدف‌نهايي شكل‌دادن به چنين برخوردي در سطح انرژي 14 تريليون الكترون ولت است تا بتوان با كمك آن شرايطي كه پس از انفجار بزرگ بر جهان حاكم بوده است، بازسازي كرد.

از آنجاكه يافتن اين ذره براي درك درست جهان هستي مي‌تواند بسيار حياتي باشد، چنين دستاورد بزرگي مي‌تواند يكي از بزرگ‌ترين پيشرفت‌هاي علمي در 60 سال گذشته محسوب شود، به همين دليل هم يافتن ذرات گريزپاي بوزون هيگز يكي از بزرگ‌ترين چالش‌هاي فيزيكدانان در سال آينده خواهد بود محققان اميدوارند اطلاعاتي كه تا انتهاي سال آينده جمع‌آوري خواهند كرد به اندازه‌اي باشد تا بتوان با استفاده از آنها نظريه بوزون هيگز را اثبات يا رد كرد.

آنها همچنين اميدوارند بتوانند اطلاعاتي را در رابطه با طبيعت ماده تاريك يا حضور ابعاد اضافي به دست آورند.

انرژي تاريك حدود ۷۴ درصد از جهان را تشكيل مي‌دهد و اثبات وجود آن مي‌تواند توضيح دهد چرا عالم با شتابي فزآينده در حال انبساط است.

يافتن پاسخي مناسب به اين سوال از آنجا اهميت دارد كه ستاره‌شناسان براي توضيح اين كه چرا سرعت انبساط جهان در حال افزايش است، تاكنون ناگزير بودند يا تئوري اينشتين درباره گرانش را بازنويسي كنند يا بپذيرند كه در كيهان نوعي انرژي جديد وجود دارد البته با به رسميت شناختن وجود ماده تاريك، اولين سوالي كه به ذهن مي‌رسد درباره جنس اين ماده است.

سوالي كه اگرچه سال گذشته به نظر مي‌رسيد پاسخ آن پيدا شده اما تا كشف ماهيت اصلي اين ماده فيزيكدانان جهان با چالش‌هاي جدي روبه‌رو هستند.

كنجكاوي به هدف مي‌رسد

پنجم آذر ماه سال گذشته ناسا مريخ نورد سه هزار ميليارد توماني‌اش را كه مريخ‌نوردي به اندازه يك خودرو و مجهز به سوخت اتمي است و به منظور كشف نشانه‌هاي حيات در مريخ طراحي شده براي پرتاب به سوي سياره سرخ به پايگاه فضايي كندي منتقل كرد.

در نهايت موشك «اطلس 5» آسمان ابري فلوريدا را شكافت و مريخ‌نورد كنجكاوي سفر 570 ميليون كيلومتري خود را به سوي سياره سرخ آغاز كرد.

در حالي كه جهانيان به همراه حدود 13 هزار و 500 تماشاچي حاضر در مركز فضايي كندي پرتاب اين مريخ نورد را به تماشا نشسته بودند مي‌دانستند كنجكاوي سفري 5/8 ماهه پيش‌رو دارد تا در مرداد امسال به مريخ برسد.

كنجكاوي به شكلي طراحي شده تا بتواند دست‌كم يك سال مريخي را كه حدود دو سال زميني است، در سياره سرخ باقي بماند و مناطق مختلف آن را براي يافتن نشانه‌هاي حيات جستجو كند.

البته قرار بود اين مريخ نورد سال 2009 سفر خود را آغاز كند اما بروز نقص در سيستم فرود منجر به تاخير در ماموريت و افزوده شدن 800 ميليون دلار به هزينه‌هاي مربوط به ماموريت شد.

به اعتقاد كارشناسان كنجكاوي ارزش اين همه هزينه را دارد چراكه قرار است در حفره گيل ـ حفره‌اي 150 كيلومتري در مريخ ـ‌ فرود آيد.

در اين منطقه توده‌اي به ارتفاع پنج كيلومتر از رسوبات باستاني مريخي وجود دارد كه زماني به‌واسطه جريان آب انباشته شده‌اند. اين ماشين تجهيزات و ابزاري دارد كه با آنها مي‌تواند محيط اطرافش را بررسي و نمونه‌هاي احتمالي را ارزيابي كند.

چند دوربين و يك سيستم ليزري مادون قرمز از جمله اين ابزارهاست كه با آنها مي‌توان سطح يك سنگ را بررسي و ساختار شيميايي تشكيل‌دهنده‌اش را مشخص كرد.

اين ماشين همچنين بازويي با حدود 2.1 متر طول دارد كه روي آن ابزارهايي براي بررسي وضعيت مواد مختلف، نصب شده است. از جمله مته‌اي روي اين بازو نصب شده است كه مي‌تواند از حدود 5 سانتي‌متري عمق يك سنگ، نمونه‌برداري كند.

آزمايشگاه علمي مريخ 2 كيت آزمايشگاهي هم در داخل يكي از بدنه‌هايش دارد كه با آنها مي‌توان نمونه‌هايي را از سنگ، خاك و حتي اتمسفر مريخ آزمايش كرد.

اين آزمايشگاه علمي نقشي كليدي در يك رشته ماموريت‌هاي مربوط به بررسي و مطالعه مريخ دارد. از جمله بررسي اين كه آيا امكان زندگي در اين سياره وجود دارد يا نه.

يكي از لحظه‌هاي مهم براي اين ماموريت، زماني خواهد بود كه كنجكاوي بتواند مجموعه‌اي از مولكول‌هاي كربني مربوط به تركيب‌هاي آلي پيچيده مثل آمينواسيدها را پيدا كند.

البته محققان واقعا انتظار ندارند كه اجتماعات وسيعي از حيات ذره‌بيني و ميكروبي را در سطح مريخ پيدا كنيم، چون سطح اين سياره در شرايط كنوني خيلي سخت و ناملايم است. اما كشف هرنوع ماده يا مولكول غيرمتعارفي مطمئنا به بمب خبري سال آينده مبدل مي‌شود.

پروازهاي خصوصي به سوي كهكشان

سال جاري را با خبر موفقيت يكي از ماموريت‌هاي فضايي در مدار ماه به پايان رسانديم. كاوشگرهاي دو قلوي ناسا كه گريل ناميده مي‌شوند در اواخر سال گذشته توانستند خود را به مدار ماه برسانند، با اين همه گفته مي‌شود ماه‌هاي آينده ماموريت‌هاي فضايي زيادي آغاز خواهند شد كه براي مشاهده موفقيت يا شكست آنها بايد در انتظار بود.

در حال حاضر ناسا با توجه به بازنشسته شدن شاتل‌هايش، شركت‌هاي تجاري خصوصي را براي ساخت فضاپيماهايي كه بتوانند محموله‌ها و فضانوردان را به ايستگاه فضايي انتقال دهند تشويق كرده است.

در همين زمينه اولين سري از فضاپيماهاي خصوصي يعني فضاپيمايي به نام دراگون كه توسط شركت SpaceX ساخته شده، سفر خود را به سوي اين ايستگاه آغاز خواهد كرد. فضاپيماي خصوصي ديگر كپسول Cygnus خواهد بود كه قرار است در ارديبهشت ماه توانايي خود را آزمايش كند.

اما از ديگر زواياي در حال رشد پروازهاي تجاري فضايي، توريسم فضايي است. يكي از پيشگام‌ترين شركت‌ها در زمينه اين صنعت شركت ويرجين گلكتيك نام دارد.

پس از آن‌كه بنياد ايكس پرايز، جايزه‌اي را به طرحي به نام سفينه فضايي شماره يك اهدا كرد، سر ريچارد برانسون كارآفرين و نوآور ثروتمند جهان و مالك برند معروف ويرجين طراح اين فضاپيما و ايده آن را به استخدام در آورد تا شركت خود به نام ويرجين گالاكتيك را ثبت كند.

اين شركت اخيرا بندرگاهي فضايي را در صحراي موهاوي آمريكا به عنوان نخستين بندرگاه خصوصي فضايي تاسيس كرده است و با اتمام مراحل بهسازي سفينه فضايي و پيش فروش بليت‌هاي اين سفر فضايي به ارزش نفري 200 هزار دلار، آماده آغاز رسمي پروژه خود است.

اگرچه تاريخ دقيقي براي اين منظور اعلام نشده است؛ اما فضاپيماي اسپيس شيپ 2 و هواپيماي حامل آن تاكنون پروازهاي آزمايشي متعددي انجام داده و با توجه به آغاز آزمايش‌هاي نهايي انتظار مي‌رود سال 2012 اولين پرواز كامل و عملياتي اين فضاپيماي خصوصي براي توريست‌هاي فضايي انجام شود.

اگرچه اين سفر بيش از چند ساعت به طول نخواهد انجاميد و سفري زير مداري به شمار مي‌رود كه تا ارتفاع اندكي بيش از 100 كيلومتر اوج مي‌گيرد اما مسافران اين فرصت را مي‌يابند تا از بخش غليظ جو زمين خارج شوند، براي دقايقي بي‌وزني را تجربه كرده و انحناي زمين را مشاهده كنند.

اين اولين گام در راه سفرهاي فضايي تجاري خواهد بود كه موفقيت آن قطعا راه را براي آينده رقابتي در بخش فضا باز خواهد كرد.

رشد انفجاري گوشي‌هاي هوشمند

استفاده از گوشي‌هاي هوشمند براي اتصال به اينترنت از حدود دو سال گذشته سيري كاملا صعودي در پيش گرفته و پيش‌بيني مي‌شود در سال آينده افزايش بي‌سابقه‌اي داشته باشد، چراكه به اعتقاد كارشناسان خريد يك گوشي هوشمند به‌مراتب هزينه كمتري نسبت به خريد لپ‌تاپ يا كامپيوترهاي شخصي دارد و تعداد بيشتري از كاربران از عهده خريد آن برمي‌آيند.

به همين ترتيب هم پيش‌بيني مي‌شود طي چندماه آينده ميزان دسترسي به داده‌ها از طريق اتصالات بي‌سيم اينترنتي هم افزايش يابد. به‌طوري كه به اعتقاد بسياري از تحليلگران فناوري اطلاعات، موبايل‌ها در آينده‌اي نزديك بزرگ‌ترين تغييرات ممكن را در شيوه‌هاي ارتباط و حتي تجارت ساكنان كره زمين پديد خواهند آورد.

گذشته از اينها، با توجه به اين‌كه بسياري از كاربران موبايل تمايلي به ارسال همه عكس‌ها و ويدئوهاي ثبت‌شده با گوشي‌هاي هوشمندشان به شبكه‌هاي اجتماعي ندارند، پيش‌بيني مي‌شود سيستم‌هاي ابري شخصي (Personal Cloud) مانند سيستم iCloud كمپاني اپل نيز توجه كاربران بيشتري را جلب كنند.

اين موضوع از آنجا بسيار محتمل است كه با افزايش تعداد تجهيزات آنلايني كه هر كاربر در دست دارد، ديگر انطباق اطلاعات آنها از طريق كابل، در مقايسه با سينك‌ كردن بي‌سيم از طريق ابرهاي شخصي، چندان منطقي به نظر نمي‌رسد.

نكته جالب اينجاست كه قابليت اتصال به اينترنت و دسترسي به داده‌هاي ديجيتال ابرهاي شخصي در سال آينده حتي در تلويزيون‌ها هم افزايش يابد، اما در اين ميان نمي‌توان از رشد انفجاري گوشي‌هاي هوشمند سخن گفت و به نبردي كه در سطح ريزپردازنده‌ها ميان توليدكنندگان در جريان است، اشاره‌اي نكرد.

در اين رقابت تنگاتنگ توليدكنندگان پردازشگرهاي موبايل در تلاش‌ هستند تا CPUهاي قدرتمندتري بسازند و از حجم آن بكاهند. به نظر مي‌رسد ماه‌هاي آينده رقابت در اين حوزه شديدتر و جدي‌تر از هميشه خواهد بود.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: